Waarom AI-training verplicht wordt onder de EU AI Act
En wat dit betekent als je Microsoft Copilot gebruikt

🤖 Belangrijkste inzichten

De EU AI Act verplicht organisaties om medewerkers AI-geletterdheid (AI literacy) bij te brengen zodra zij AI inzetten op de werkvloer. Dat geldt dus ook voor organisaties die Microsoft Copilot gebruiken. 

AI-training wordt een harde eis voor compliance, maar is tegelijk een kans om veilig, productief en gecontroleerd te werken met AI. 

In dit artikel leggen we uit waarom deze verplichting bestaat, wat het betekent voor jouw organisatie en hoe je dit praktisch kunt regelen.

AI is in korte tijd mainstream geworden. Steeds meer bedrijven in het MKB gebruiken Microsoft Copilot in combinatie met Microsoft 365 om sneller documenten te schrijven, vergaderingen samen te vatten, e-mails te genereren of data te analyseren. Maar waar AI vroeger innovatie was, wordt het nu ook wetgeving. Met de EU AI Act komt er een juridische ondergrens voor verantwoord AI-gebruik en een van de belangrijkste verplichtingen is AI-training voor medewerkers¹.

Veel organisaties denken nog: “Even Copilot aanzetten en gaan”. Maar inmiddels is duidelijk: AI zonder beleid en training is voor de EU geen optie. En eerlijk gezegd, bedrijfsmatig ook niet.

AI-training is wettelijk verplicht – en dat geldt ook voor het MKB

In Artikel 4 van de EU AI Act staat dat organisaties die AI inzetten verplicht zijn om te zorgen voor adequate AI-geletterdheid bij zowel medewerkers als management¹. Dit betekent in de praktijk dat medewerkers moeten begrijpen:

  • hoe AI werkt (basiskennis),

  • wat de beperkingen en risico’s zijn,

  • hoe AI verantwoord gebruikt moet worden,

  • en wanneer menselijk toezicht noodzakelijk is.

Daarnaast staat in Artikel 26 dat AI-gebruikers, ook wel deployers, actief maatregelen moeten nemen om AI op een veilige en controleerbare manier in te zetten².

Ook in Recital 80 wordt dit bevestigd: AI moet worden ingezet door mensen die voldoende kennis en vaardigheden hebben om risico’s te herkennen en te beperken³.

Kort gezegd:

Als jouw organisatie AI zoals Copilot gebruikt, ben je verplicht medewerkers hierin te trainen volgens de EU AI Act.

Geldt dit ook voor MKB-bedrijven?

Ja. De EU AI Act maakt geen onderscheid tussen grote corporate organisaties en het MKB. Elke organisatie die AI gebruikt, valt onder de wet⁴. Dus ook jouw bedrijf als je Copilot gebruikt in Microsoft 365. De enige uitzondering geldt voor puur persoonlijk gebruik, maar zodra AI wordt gebruikt binnen een organisatie of bedrijfsproces, valt het onder de wetgeving.

Ben je een bedrijf dat Copilot heeft uitgerold of binnenkort wil inzetten? Dan wordt jouw organisatie formeel gezien als AI-deployer⁵. En deployers hebben verplichtingen.

Waarom training verplicht is (en waarom dit verstandig is)

AI kan de productiviteit verhogen, maar brengt ook risico’s met zich mee als gebruikers niet weten hoe ze AI correct moeten gebruiken. Denk aan:

Risico bij ongetraind AI-gebruik
Gevolg
Onjuiste of verzonnen AI-output
Foutieve beslissingen
Onbewust delen van vertrouwelijke data
Datalekken
Bias in AI-output
Ongelijke behandeling/risk
Blind vertrouwen op AI
Compliance- en kwaliteitsproblemen
Geen toezicht of controle
Audit- en juridische risico’s

Zonder training ontstaat wildgroei in AI-gebruik binnen organisaties. De EU wil dat voorkomen en verplicht daarom AI-training als basis voor verantwoord gebruik.

Wat staat hierover in de wet?

Relevante artikelen

  • Artikel 4 – AI-geletterdheid verplicht¹

  • Artikel 26 – Verplichtingen voor AI-gebruikers (deployers)²

  • Artikel 50 – Transparantieplicht

  • Recital 80 – Scholing en bewustwording verplicht³

Daarnaast benadrukt de Europese Commissie zelf dat AI alleen veilig kan worden gebruikt als organisaties investeren in AI-vaardigheden van medewerkers⁷.

Ook Microsoft benadrukt AI-adoptie met training als randvoorwaarde:

*“AI adoption requires organization-wide readiness and user education.”*⁸

Wat valt onder AI-training volgens de EU AI Act?

AI-training draait niet om programmeren of techniek. Het doel is verantwoord gebruik. Een basisprogramma bestaat uit:

  • Begrijpen wat AI wel en niet kan
  • Bewust omgaan met AI-risico’s
  • Juiste toepassing binnen de bedrijfscontext
  • Veiligheid en privacy waarborgen
  • Correct beoordelen van AI-output
  • Menselijk toezicht toepassen

 

Dit wordt vanuit de EU samengevat als: AI literacy; AI-geletterdheid voor iedereen die AI gebruikt.

Wat betekent dit voor organisaties die Copilot gebruiken?

Als je Copilot inzet binnen je organisatie, moet je aantoonbaar regelen dat medewerkers:

  • AI verantwoord kunnen gebruiken
  • Weten wat wel en niet mag met bedrijfsdata
  • AI output kritisch kunnen beoordelen
  • Niet afhankelijk worden van AI zonder controle
  • Begrijpen wanneer menselijk toezicht verplicht is

Volgens de wet moet je als organisatie drie dingen kunnen aantonen:

VerplichtingAI Act
AI beleid en richtlijnenArtikel 26²
AI-training voor medewerkersArtikel 4 & Recital 80¹³
Menselijk toezicht & controleArtikel 14²

Hoe pak je dit slim aan?

Een goede aanpak is eenvoudig:

  1. AI beleid vaststellen
    Leg vast wat wel en niet mag. Denk aan: dataveiligheid, gebruik van Copilot, menselijk toezicht.
  1. AI training voor medewerkers verplicht maken
    Zorg dat iedere gebruiker bewust, veilig en productief met Copilot werkt.
  1. AI governance neerzetten
    Leg verantwoordelijkheden vast en monitor AI-gebruik.

Dit is geen rem op AI, dit is je veiligheidskader

AI-training is geen formaliteit uit Brussel. Het is essentieel om de productiviteit van AI veilig te benutten. De EU maakt het verplicht – maar slimme organisaties gebruiken het als kans om controle en kwaliteit te behouden terwijl ze versnellen met Copilot.

Bronnen

¹ Artikel 4 EU AI Act – AI literacy
https://artificialintelligenceact.eu/article/4/
² Artikel 26 EU AI Act – Verplichtingen voor AI-deployers
https://artificialintelligenceact.eu/article/26/
³ Recital 80 – Scholing en AI-geletterdheid
https://artificialintelligenceact.eu/recital/80/
⁴ EU AI Act Toepassingsgebied
https://artificialintelligenceact.eu/recital/12/
⁵ Definitie AI-deployer
https://artificialintelligenceact.eu/article/3/
⁶ Artikel 50 – Transparantieverplichtingen
https://artificialintelligenceact.eu/article/50/
⁷ Europese Commissie – AI literacy guidance
https://digital-strategy.ec.europa.eu/en/policies/ai-literacy
⁸ Microsoft EU AI Act – Responsible AI Adoption
https://www.microsoft.com/en-us/trust-center/compliance/eu-ai-act

Stappenplan voor het succesvol implementeren van Copilot cover 1

Ook aan de slag met Copilot?

Download dan gratis ons eBook voor meer informatie

live webinar 02

Benieuwd naar de nieuwste updates in Copilot?

Schrijf je dan nu in voor het gratis webinar!

Klaar om aan de slag te gaan
met Copilot for Microsoft 365?
Jovi-Akkermans
Jovi denkt graag
met u mee.